Η πυομήτρα, αποτελεί μια συνήθη πάθηση των θηλυκών, μη στειρωμένων ζώων και για την θεραπεία της, απαιτείται άμεσα χειρουργική επέμβαση. Αν και αποτελεί πάθηση με ιδιαίτερα μεγάλη βαρύτητα, τα περισσότερα ζώα ανταποκρίνονται θετικά, ύστερα από το χειρουργείο και μπορούμε να περιμένουμε ακόμα και πλήρη ανάρρωση τους, σε μικρό χρονικό διάστημα. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψετε το θηλυκό κατοικίδιο σας από την πυομήτρα, είναι η στείρωση.
Τι ακριβώς είναι η πυομήτρα;
Η πυομήτρα αποτελεί σοβαρή μόλυνση της μήτρας, η οποία καταλήγει συνήθως, στη συγκέντρωση μεγάλης ποσότητας λοιμώδους υλικού (πύου), στην κοιλότητα του οργάνου. Εμφανίζεται κυρίως σε ηλικιωμένα θηλυκά, σκυλιά ή γατιά, τα οποία δεν έχουν στειρωθεί.
Η πυομήτρα χαρακτηρίζεται ως ανοιχτή ή κλειστή. Στην ανοιχτή πυομήτρα, χαρακτηριστικό σύμπτωμα αποτελεί η έξοδος εκκρίματος από το αιδοίο του ζώου. Το έκκριμα αυτό μπορεί να είναι κίτρινο, αιματηρό ή κρεμώδες. Αντίθετα, στην κλειστή πυομήτρα, δεν παρατηρείται έξοδος εκκρίματος. Αν το πύο, δεν απορροφάται επαρκώς από τα τοιχώματα του αιδοίου, τότε η κατάσταση μπορεί να γίνει ιδιαίτερα κρίσιμη για το ζώο σας, μιας και αναπτύσεται τοξαιμία (δηλητηρίαση του αίματος). Η ανίχνευση του δηλητηρίου αυτού στον οργανισμό, έχει ιδιαίτερα άσχημες επιπτώσεις για τα σωματικά όργανα, ενώ μπορεί ακόμα και να οδηγήσει σε παθήσεις που απειλούν τη ζωή του ζώου, όπως η νεφρική ανεπάρκεια. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η πυομήτρα οδηγεί συνήθως στο θάνατο του ζώου, λόγω αφυδάτωσης, τοξαιμίας ή/και νεφρικής ανεπάρκειας.
Πολύ πιο σπάνιο πρόβλημα, αποτελεί η πυομήτρα του κολοβώματος, η οποία εμφανίζεται σε θηλυκά ζώα που έχουν στειρωθεί, αλλά μολύνεται το πολύ μικρό κομμάτι της μήτρας, το οποίο παραμένει ακόμα στον οργανισμό τους. Επειδή μιλάμε μόνο για ένα πάρα πολύ μικρό κομμάτι της μήτρας, τα συμπτώματα τείνουν να είναι αρκετά πιο ελαφριά, παρ' όλα αυτά όμως και αυτή η πάθηση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, προκειμένου να αποφευχθούν οι επιπλοκές.
Τι προκαλεί την πυομήτρα;
Κάθε φορά που το θηλυκό έχει περίοδο (δύο φορές το χρόνο δηλαδή για τους σκύλους), ο οργανισμός του υφίσταται όλες εκείνες τις μορφολογικές αλλαγές, που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, ανεξάρτητα από το εάν είναι έγκυο ή όχι. Οι αλλαγές αυτές που συμβαίνουν στη μήτρα, με τον κάθε κύκλο, διευκολύνουν τη μόλυνση της με τη πάροδο του χρόνου. Η μόλυνση αυτή, συνήθως προκαλείται από έναν πολύ κοινό μικροοργανισμό, την E.coli. Η ασθένεια εμφανίζεται μέσα στις πρώτες βδομάδες ή μήνες, που ακολουθούν τον οίστρο του ζώου. Επιπλέον, οι ορμονικές θεραπείες, με σκοπό τη διακοπή του οίστρου ή την θεραπεία άλλων παθήσεων, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης πυομήτρας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της πυομήτρας;
Η πυομήτρα, προφανώς και εμφανίζεται μόνο στα θηλυκά και πιο συχνά στα ηλικιωμένα ζώα (6 ετών και άνω). Τα συμπτώματα παρουσιάζονται περίπου στις 6 εβδομάδες, αφού σταματήσει το αίμα, από τον προηγούμενο κύκλο του θηλυκού. Τα πρώτα συμπτώματα της πάθησης, συνήθως, δεν γίνονται αντιληπτά. Ίσως να παρατηρήσετε, ότι το κατοικίδιο σας γλύφει το πίσω μέρος του σώματος του, πιο συχνά απ' ότι συνήθως. Ακόμη, μπορεί να παρατηρήσετε, ότι έχει χάσει λίγο το χρώμα της ή/και την όρεξη της. Συνήθως, θα είναι πάρα πολύ διψασμένη και ακριβώς επειδή πίνει πάρα πολύ νερό, θα ουρεί και περισσότερο, ακόμα και μέσα στο σπίτι. Κάποιες φορές, το πύο εξέρχεται από την μήτρα και τότε θα δείτε ένα αιματηρό - καφέ ή κίτρινο έκκριμα, να βγαίνει από το αιδοίο της. Καθώς η πάθηση προχωρά, μπορεί να κάνει και εμετό και η διάθεση της να πέσει τόσο πολύ, που να μη θέλει ούτε να σηκωθεί.
Τα συμπτώματα πιθανότατα θα χειροτερέψουν, μέσα σε διάστημα ορισμένων ημερών, ή και εβδομάδων. Αν δεν αντιμετωπιστούν, εξελίσσονται σε αφυδάτωση, κατάπτωση και εν τέλει θάνατο από σηψαιμικό shock.
Πώς θα καταλάβει ο κτηνίατρος τι συμβαίνει στο ζώο μου;
Ο κτηνίατρος, υποψιάζεται τι συμβαίνει, από την περιγραφή των συμπτωμάτων του ζώου σας. Απαραίτητες όμως είναι και κάποιες εξετάσεις, προκειμένου να επιβεβαιώσει την διάγνωση του, αλλά και να καθορίσει, αν η κατάσταση του ζώου, θα του επιτρέψει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Στις αιματολογικές εξετάσεις, θα φανεί αν οι τοξίνες από την μόλυνση της μήτρας, έχουν περάσει στο αίμα και κατά πόσο έχουν επηρεάσει και άλλα όργανα. Οι ακτινογραφίες ή ο υπέρηχος, θα καθορίσουν τη διόγκωση της μήτρας.
Υπάρχει θεραπεία για την πυομήτρα;
Μόλις επιβεβαιωθεί η διάγνωση, το κατοικίδιο σας, θα πρέπει να χειρουργηθεί, το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να του αφαιρεθεί η μήτρα. Το χειρουργείο αυτό, είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που πραγματοποιείται για την στείρωση ενός θηλυκού ζώου, όμως, αν το ζώο πάσχει από πυομήτρα, τότε το χειρουργείο ενέχει αρκετά περισσότερο ρίσκο. Το ρίσκο όμως της επιλογής να μη γίνει καθόλου χειρουργείο, είναι αρκετά μεγαλύτερο, καθότι δυστυχώς, τα περισσότερα ζώα χωρίς χειρουργείο, καταλήγουν. Αν η μήτρα δεν αφαιρεθεί, τότε οι τοξίνες που απελευθερώνονται από την λοίμωξη θα εισχωρήσουν στο αίμα και θα επιδεινώσουν δραματικά την κατάσταση του ζώου. Σταδιακά, οι τοξίνες αυτές, θα προκαλέσουν νεφρική ανεπάρκεια. Ανάλογα με τη κατάσταση του ζώου, το χειρουργείο μπορεί να καθυστερήσει κάποιες μέρες, μέχρι αυτό να είναι σε θέση να το αντέξει.
Αρκετά σπάνια, σε πολύ ηλικιωμένα ζώα, τα οποία έχουν ενδείξεις σοβαρής επιβάρυνσης και άλλων οργάνων (νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια), η ευθανασία αποτελεί ίσως την καλύτερη λύση.
Θα γίνει το κατοικίδιο μου καλύτερα;
Η πυομήτρα είναι μία αρκετά σοβαρή ασθένεια και δυστυχώς ένα μικρό μέρος των ασθενών, δεν τα καταφέρει, παρ' όλη τη θεραπεία, εξαιτίας των διαφόρων οργανικών ανεπαρκειών ή των επιπλοκών. Συνολικά όμως, το μεγαλύτερο ποσοστό των σκυλιών και των γατιών, αναρρώνουν αξιοσημείωτα καλά, κάτι που κάνει την επιλογή της άμεσης θεραπείας, να αξίζει την προσπάθεια και με το παραπάνω.
Αν το ζώο σας αναρρώσει από το χειρουργείο, τότε πιθανότατα και θα επιστρέψει στην προηγούμενη καλή κατάσταση της υγείας του. Για την ακρίβεια, ένα μεγάλο ποσοστό ιδιοκτητών, αναφέρουν ότι μετά το χειρουργείο, το ζώο τους είναι, από ότι είχε υπάρξει ποτέ εδώ και καιρό. Αυτό γιατί, η μόλυνση εξελίσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, Πριν ακόμα φανούν τα πρώτα της συμπτώματα.
Με ποιόν τρόπο μπορώ να εμποδίσω την εμφάνιση της πυομήτρας;
Ο μόνος τρόπος για να σιγουρευτείτε ότι το ζώο σας δεν θα νοσήσει από αυτή τη πάθηση, είναι να το στειρώσετε. Αν δε σκοπεύετε να κρατήσετε κουτάβια από το ζώο σας, τότε θα πρέπει να το στειρώσετε σε όσο μικρότερη ηλικία γίνεται (μετά την εμφάνιση της πρώτης περιόδου). Κάτι τέτοιο δεν εξαλείφει μόνο τις επιπλοκές που σχετίζονται με τον γενετήσιο κύκλο, αλλά μειώνει επίσης κατά πολύ τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του μαστού, σε μεγαλύτερη ηλικία. Για περισσότερες πληροφορίες, σχετικά με το καλύτερο χρονικό διάστημα για την στείρωση, αλλά και για τα οφέλη της, συμβουλευτείτε τον κτηνίατρο σας.